03 December 2011

ఇద్దరి తమకము నిటువలెనే...

అన్నమయ్య రాయని భావంలేదు. కీర్తనల్లోని భావాలు జీవితానికి ఉపయోగపడే పాఠాలుగానో, జీవితంలో ఎదుర్కొన్న గమ్మత్తయిన సంఘటనలుగానో ఉంటాయి. ఇది రాశాడు, ఇది రాయలేదని లేదు. రాసిన ప్రతిభావంలోనూ ఆ స్వామినే కీర్తించాడు, స్వామినే పోల్చాడు, అన్వయించాడు. స్వామివారి అన్ని లీలలనీ కీర్తనల్లో భావాలుగాచేసిన గొప్ప భక్తి అన్నమయ్యది.

ఈ కీర్తనలో శ్రీదేవీ పురుషోత్తములను యౌవనప్రాయమొచ్చిన బావామరదళ్ళుగా ఊహించుకున్నారు. మనసులు కలసిన ప్రేమికులు దొంగచాటుగా కలుసుకోవడం, కబుర్లుచెప్పుకోవడం వలపుధర్మంకదా? పెద్దలు పెట్టిన ముహూర్తంవరకు ఆగమంటే కుదురులేని మనసులు వింటాయా? ఒకరికై ఒకరు తపిస్తుంటారు. అయ్యవారేమో పదే పదే కలవాలని సైగలతో సందేశం ఇస్తుంటారు. ఆయనకు కుదిరినంత సులువుగా ఆమెకు కుదరద్దూ? ఎందరి కన్నులు కప్పి రావాలో. ఇన్నీ దాటుకుని ఆమె వచ్చినా అయ్యవారేమో "నీకు నామీద ప్రేమేలేదు; నన్ను చూడాలనే నీకు తోచదు" అని నిందిస్తున్నారు. నా పొందుకు నువ్వెంత పరితపిస్తున్నావో, నీ పొందుకు నేనూ అంతే పరితపిస్తున్నాననీ, కలుసుకోడంలో తనకున్న కష్టాలు ఇవీయని చెప్తున్నారు అమ్మవారు.

 ============================================
రాగం : మధ్యమావతి
శ్రీరంగం గోపాలరత్నం గారి గళంలో 
AUDIO 1
ఇక్కడ వినండి

AUDIO 2
(గాయకుల పేర్లు తెలిస్తే చెప్పండి)
 ============================================



పల్లవి
ఇద్దరి తమకము నిటువలెనే
పొద్దున నేమని బొంకుదమయ్యా

చరణం 1
లలి నాకధరము లంచమియ్యగా
పలు సోకులయి పరగెనవే
పిలువగరాగా బెరసి నిందవడే
పొలతికి నేమని బొంకుదమయ్యా

చరణం 2
అడుగుకొనుచు నిన్నంటి పెనగగా
తడయక నఖములు తాకె నవే
తొడుకొనిరాగా దూఱు మీదబడె
పొడవుగ నేమని బొంకుదమయ్యా

చరణం 3
పెక్కులు చెవిలో బ్రియములు చెప్పగ 
ముక్కున జవ్వాది మోచె నిదే
యిక్కడ శ్రీవెంకటేశుడ సడివడె
పుక్కటి నేమని బొంకుదమయ్యా

కొన్ని ముఖ్యమైన పదాలకు అర్థాలు /  Meaning (సందర్భోచితమైన అర్థాలు):
తమకము =  తొందర, విరహము
ఇటువలనే = ఇటువంటిదే (ఒకలాంటిదే)
పొద్దున = ఉదయం, తెల్లవాఱు
బొంకు =  అబద్ధము

లలి = ప్రేమ, వికాసము, ఉత్సాహము, సొగసు
లంచము = ఉత్కోచము, bribe
పలు = ఎక్కువ, అనేకము
సోకు = స్పర్శ
పరగెనవే =పరసరించినవి, వ్యాపించినవి, పెరిగినవి
బెరసి = క్రూరంగా
నిందవడే = అపవాదమొచ్చెను
పొలతి = మగువ

అడుగుకొను = ప్రాధేయపడు
తడయక = అడ్డులేక
తొడుకొనిరాగా = పట్టుకునిరాగా
దూఱు = నింద
పొదువుగ = కప్పిపుచ్చేలా
పెక్కులు = పలుమార్లు, చాలాసార్లు (పెక్కులంటే మాటలని కూడా అర్థముంది)
ప్రియములు = ప్రేమపూరితమైన మాటలు
జవ్వాది =  పునుగు, సంకుమదము
మోచెనిదె = అంటినది
సడి = అపకీర్తి, నింద, అపవాదము
పుక్కటి = ఊరకే, అప్రయత్నంగ

తాత్పర్యం :
నన్ను కలసుకోవాలని నువ్వెంత తపన పడుతున్నావో, నేనూ అంతే తపనపడుతున్నాను. మనం కలిసి కబుర్లు చెప్పుకుంటూ ఎవరి కంటైనా పడితే వాళ్ళడగరూ ఏం చేస్తున్నారని? ఆ సమయానికి వారికి చెప్పేందుకు ఏం సాకులుంటాయి? నువ్వు రమ్మన్నా నేను రాలేదంటే ప్రేమలేకకాదు; ఏ వంకతో కలవాలో తెలియక.

ఎలాగో కలుసుకున్నా, నాకేమో వెళ్ళాలనీ, నీకేమో ఉండాలనీ ఉంటుంది. నువ్వు ఊరుకుంటావా? నన్ను ఇక్కడే కట్టిపడేసేలా, ప్రేమగా అధరాలతో ముద్దుల లంచములిచ్చిపుచ్చుకుంటాము. అప్పుడు తనువులు తాకి, పరవశములు పెరిగిపోతాయి. స్పర్శలూ పెరుగుతాయి. ఇంతలో నేనుకనబడలేదని మావాళ్ళు నన్ను వెతుక్కుంటారు. వెతికే చెలికత్తెలు నన్నుగనుక ఇక్కడ చూస్తే ఇక అంతే! అనవసరమైన నిందలొస్తాయి. ఇక్కడెందుకున్నావని అడిగితే నేనేంవంక చెప్పను?

వెళ్ళాలి వదులు అని నేను బ్రతిమాలుతుంటే నువ్వోమో ఇంకా నన్ను గట్టిగా లాక్కునే ప్రయత్నం చేస్తావు. ఆ కంగారులో నీ గోళ్ళు నా మేన గాయాలుచేస్తాయి. ఆ గాయాలెంటి అని అడగరూ? నిన్ను తీసుకోస్తునట్టు, నీచేయిబట్టుకొని వద్దామనుకుంటాను. ఏంటి ఇలా చేయిబట్టి తీసుకొస్తున్నావే? అని చెలికత్తెలు దూషించనూవచ్చు. దూషించేవారికి ఏం కట్టుకథలు చేప్పగలము?

మనం కలిసి చిలిపి రహస్యాలు చెవిలో ముచ్చటించినప్పుడు నీ బుగ్గలమీదున్న జవ్వాది నా ముక్కుకంటుకుంటుంది. అది చూసి నా చెలికత్తెలందరూ గుసుగుసగా నవ్వుకుని, అనుమానంగా అడుగుతారు. ముందుగా ఏమీ ఆలోచించుకోకుండా అప్పటికప్పుడే నేను తికమకపడుతూ ఏం కథలు చెప్పినా వారు నన్ను నమ్మరు, స్వామీ! మనిద్దరికీ అపవాదమొస్తుంది.

================================

rAgaM : madhyamAvati

pallavi
iddari tamakamu niTuvalenae
podduna naemani boMkudamayyaa

charaNaM 1
lali naakadharamu laMchamiyyagaa
palu sOkulayi paragenavae
piluvagaraagaa berasi niMdavaDae
polatiki naemani boMkudamayyaa

charaNaM 2
aDugukonuchu ninnaMTi penagagaa
taDayaka nakhamulu taake navae
toDukoniraagaa doo~ru meedabaDe
poDavuga naemani boMkudamayyaa

charaNaM 3
pekkulu chevilO briyamulu cheppaga
mukkuna javvaadi mOche nidae
yikkaDa SreeveMkaTaeSuDa saDivaDe
pukkaTi naemani boMkudamayyaa
================================

8 comments:

  1. భాస్కర్ గారు:

    మీ కృషికి అభినందనలు. ఇవి ఈ తరానికి ఎంతో వుపయోగపడతాయి. అలాగే, ఇతర వాగ్గేయకారుల గురించి కూడా అప్పుడప్పుడూ రాయండి.

    అఫ్సర్

    ReplyDelete
  2. మంచి ప్రయత్నం భాస్కర్ గారు! కొనసాగించండి.

    ReplyDelete
  3. భాస్కర్, అసలు ఎన్నిసార్లు విని వుంటావో కదా, ఇంత చక్కని సరళమైన రీతిలో ఈ కీర్తనని వర్ణించడానికి!!! చాలా రసరమ్యంగా ఉంది.... నీ ప్రయత్నానికి జోహార్లు! :-)

    ReplyDelete
  4. అఫ్సర్ గారు,
    నా కృషిని మెచ్చినందుకు ధన్యవాదములండి. అన్నమయ్య కీర్తనలను ఎక్కువమందికి చేరుసువ చెయ్యాలన్నదే నా ఈ ప్రయత్నం. మిగిలిన వాగ్గేయకారుల కృతులకు రాయడం విషయం ఆలోచిస్తాను. ధన్యవాదములు.

    సుబ్రహ్మణ్యం గారు,
    తప్పకుండ చేస్తానండి. ధన్యవాదములు.

    నిషి,
    ఎన్నిసార్లు విని ఉంటావో అంటే, అవును చాలా సార్లే విన్నాను, చదివాను. అన్ని సార్లు వినాలనిపించే రీతిలో రసరమ్యంగా ఉంటాయి అన్నమయ్య కీర్తనలు.

    ReplyDelete
  5. భాస్కర్ గారు,
    చాలా బావుంది మీ వ్యాఖ్య. ఎంతో వివరంగా ప్రతిపద అర్థాన్ని ఎంచక్కా వివరించారు.
    ఆ లంచం అనే పదానికి వివరణ మాత్రం కొంచెం నవ్వొచ్చింది...పిల్లి అంటే మార్జాలం అని చెప్పినట్టు అంటారే..అది గుర్తొచ్చి. ఉత్కోచము అంటే లంచము అన్నమాట నాకు తెలియదు ఇప్పటిదాక. బావుంది.

    ReplyDelete
  6. Beautiful.
    శ్రీరంగం గోపాలరత్నం గారి రికార్డు మా యింట్లో ఉండేది నా చిన్నప్పుడు. అప్పుడూ తెలుసుకునే వయసూ కాదు, తెలిసి ఆనందించే అనుభవమూ లేదు. మరోసారి మధురానుభూతి కలిగించారు. నెనర్లు.

    ReplyDelete
  7. ఇవాళ నరేశ్ నున్నా గారి రాతతో ఓ పదానికి అర్థం వెతుక్కుంటూ వస్తే మీ వాఖ్యానం తగిలింది.
    బహు రమ్యం.

    ReplyDelete